Dieta lekkostrawna – na jakie dolegliwości i jak ją prawidłowo przeprowadzić

Zalecenia diety lekkostrawnej stosujemy w swoim życiu, gdy dopadają nas jakiekolwiek problemy żołądkowe. Ograniczamy się wówczas do spożywania papek, kleików i unikamy mięsa.

Taką cząstkową wiedzę o diecie lekkostrawnej wynosimy najczęściej z domu. Nie ma w tym nic złego, ale aby odnieść z niej korzyści powinniśmy wiedzieć o niej więcej. Prawidłowo przeprowadzona dieta lekkostrawna może pomóc szybciej powrócić do zdrowia. Aby jednak tak się stało, to konieczne jest jednak zapoznanie się ze wszystkimi jej zasadami.

Dieta lekkostrawna – czym jest i kto powinien ją stosować ?

Dieta lekkostrawna jest modyfikacją normalnej diety, która ma za zadanie oszczędzać przewód pokarmowy, ułatwiać jego funkcjonowanie i wspierać regenerację organizmu. Nie jest to dieta restrykcyjna, ani odchudzająca, ale stosując się do jej zaleceń można zauważyć wysmuklenie sylwetki.

Dieta lekkostrawna polega na doborze takich produktów, które nie będą obciążać układu pokarmowego i dostarczą organizmowi wszystkich niezbędnych składników odżywczych. Stosowanie diety lekkostrawnej daje możliwość oczyszczenia i odpoczynku organizmu, dlatego ta dieta zamiennie nazywana jest też dietą leczniczą. Jak sama nazwa wskazuje, w diecie tej zalecane jest przyjmowanie potraw lekkostrawnych i tym samym ograniczenie spożywania dań ciężkostrawnych, które obciążają przewód pokarmowy.

W zależności od masy ciała pacjenta oraz historii choroby, dieta ta może ulec modyfikacji pod względem dostarczanej energii, czyli kaloryczności, a także składników pokarmowych i nawet produktów spożywczych. Duże znaczenie ma tu wiek pacjenta, jego nałogi i przyzwyczajenia. Jak więc widać, nie należy bać się, że dieta ta pozbawi nas jakiś ważnych substancji i smaków, bo już w założenia jest to dieta indywidualnie dopasowana do osoby, która ma ją stosować. Powinna ona być skonsultowana ze specjalistą lub lekarzem, który najlepiej oceni dobór odpowiednich składników tej diety.

Diety lekkostrawna – kiedy stosować ?

• w przeziębieniach przebiegających z wysoką gorączką,
• po zakażeniu rotawirusami,
• w przypadku zatruć pokarmowych,
• po zabiegach operacyjnych w okresie rekonwalescencji,
• u osób w podeszłym wieku,
• w nowotworach jelit,
• w stanach zapalnych śluzówki jelit i żołądka,
• w chorobach układu oddechowego, jak zapalenie płuc i opłucnej,
• w przewlekłych chorobach układu oddechowego z towarzyszącą rezedmą,
• w ostrym i przewlekłym zapaleniu wątroby i trzustki,
• w przewlekłym zapaleniu pęcherzyka i dróg żółciowych,
• w kamicy żółciowej.

Dieta lekkostrawna – podstawowe zasady

W diecie tej stosuje się metodę 5 U:

• U-1: UREGULOWANIE – Duża regularność w spożywaniu posiłków – tylko w ten sposób jesteśmy w stanie wypracować właściwe działanie przewodu pokarmowego oraz całego organizmu. Powinniśmy zatem ustalić kiedy jemy dany posiłek i trzymać się tej zasady. W ciągu dnia powinno spożywać się 4-5 małych objętościowo posiłków, co 3-4 godziny. Ostatni posiłek jemy najpóźniej 2 godziny przed pójściem spać.
• U-2: UMIEJĘTNOŚCI – czyli po prostu nauczenie się przygotowywać posiłki lekkostrawne. Oznacza to ograniczenie sposobu przygotowania posiłków do gotowania w wodzie lub na parze – na diecie lekkostrawnej należy zrezygnować z posiłków smażonych i znacząco ograniczyć dania pieczone. Piec można jedynie w papierze. W diecie lekkostrawnej powinien też być duży udział zmiksowanych pokarmów  – powód tej zasady jest prosty – zmielone pokarmy o wiele łatwiej się trawi.
• U-3: UNIKANIE – Unikanie ostrych przypraw, dużej ilości błonnika i produktów wzdymających – nie wszyscy o tym wiedzą, ale zbyt duża ilość błonnika może spowolnić trawienie zamiast je przyśpieszyć. Ponadto błonnik wpływa podrażniająco na jelita, a takiego efektu w diecie lekkostrawnej powinno się unikać. Z kolei ostre przyprawy podrażniają za mocno zniszczoną śluzówkę jelita i żołądka.
• U-4: UPRAWIANIE SPORTU – wszelkiego rodzaju ruch pomaga w trawieniu, a właśnie prawidłowe trawienie i  ułatwienie pracy układu pokarmowego jest głównym celem diety lekkostrawnej. Zaleca się więc codziennie spacerowanie (powinno się zrobić dziennie 10 tysięcy kroków. Można je liczyć używając odpowiedniej aplikacji na telefonie), lekkie ćwiczenia fizyczne na siłowni, rozciąganie.
• U-5: UMIARKOWANIE –  pilnowanie, aby nie przejadać się. Wszystkie posiłki powinny mieć taką samą, małą objętość. Dajemy w ten sposób szansę naszemu układowi pokarmowemu, aby bez problemu strawił i odpowiednio przyswoił to, co właśnie mu dostarczyliśmy.

Zasady diety

W diecie lekkostrawnej stawia się przede wszystkim na technologii przygotowania potraw. Bardzo często to bagatelizujemy, koncentrując się na rodzaju pożywienia i zapominamy, że to właśnie ich obróbka termiczna sprawia, że można je skategoryzować jako lekko lub ciężkostrawne. Ma to niebagatelny wpływ na trawienie. Na diecie lekkostrawnej zaleca się więc korzystanie z szybkowarów, w których proces gotowania odbywa się pod zwiększonym ciśnieniem, co skraca czas obróbki termicznej i zmniejsza straty składników odżywczych. Jedną z najważniejszych witamin jakie musimy sobie codziennie dostarczyć jest witamina C, która ma wpływ na przyswajanie innych witamin i potrzebnych składników. Celem ograniczenia jej strat podczas obróbki, powinniśmy:

• gotować we wrzątku na małym ogniu,
• warzywa wrzucać od razu do wrzątku, nigdy nie do zimnej lub lekko podgrzanej wody,
• nie przetrzymywać warzyw w naczyniu do gotowania,
• nie przedłużać czasu gotowania (lepsze będą warzywa Al dente niż rozgotowane).

W diecie lekkostrawnej zaleca się ograniczenie tłustych potraw, szczególnie używania ich w procesie obróbki termicznej. Zamiast tego w naszym menu powinny na pojawić się tłuszcze na zimno, ale w ograniczonych ilościach. Przyjmuje się, że może ich być do 25 g. Należy też pamiętać, że tłuszcze mogą występować w produktach przetworzonych, dlatego zaleca się unikanie słodyczy, gotowych dań.

Gwałtowny wzrost poziomu cukru we krwi, to efekt którego również należy unikać, dlatego zaleca się jedzenie owoców mających niski indeks glikemiczny i mało cukru. Chociaż dostarczanie sobie odpowiedniej ilości warzyw w diecie jest bardzo ważne, to jednak mało osób zwraca uwagę na ilość zawartego w nich błonnika. Warzywa są zdrowe, ale gdy dostarczamy sobie więcej niż 20 g błonnika dziennie, możemy zamiast polepszenia stanu swojego układu pokarmowego, uzyskać efekt zupełnie odwrotny. Jak już wcześniej wspomniano, jedną z zasad tej diety jest umiarkowanie, które dotyczy również pilnowania odpowiedniej ilości błonnika, cukru i tłuszczu w diecie.

Podsumowanie

Dieta lekkostrawna jak każda dieta eliminuje produkty przetworzone, gazowane, zawierające za dużo cukru i szkodliwych tłuszczy. To jednak nie wszystko, aby prawidłowo wdrożyć ją w życie. Stosowanie zasad 5U, a także pilnowanie ilości dostarczanych składników jest kluczowe, gdy chcemy szybciej poczuć się lepiej.