Zgubienie zbędnych kilogramów jest zawsze korzystne zarówno dla urody, jak i zdrowia. Zdarza się jednak, że po zakończeniu diety waga wraca do poprzednich wartości, a czasem wzrasta jeszcze bardziej. Jest to tzw. efekt jojo – prawdziwa zmora osób marzących o szczupłej sylwetce. Jakie są jego główne przyczyny? Jak zatrzymać efekt jojo? Podpowiadamy!
Z tekstu dowiesz się:
- czym jest efekt jojo,
- jakie są przyczyny efektu jojo,
- jak zapobiec efektowi jojo.
Nie ma żadnych wątpliwości, że nadwaga to stan nie tylko negatywnie wpływający na sylwetkę, ale również groźny dla zdrowia. Nadmiar kilogramów to większe ryzyko chorób serca i układu krążenia, cukrzycy, nadciśnienia, a nawet niektórych nowotworów. Nic więc dziwnego, że osoby borykające się z nadwagą podejmują próby schudnięcia – niestety wiele z tych prób kończy się niepowodzeniem i tzw. efektem jojo.
Efekt jojo – co to jest?
Twórcą określenia „efekt jojo” jest amerykański psycholog kliniczny i ekspert zdrowia publicznego Kelly D. Brownell. Prowadził on badania na szczurach, w ramach których obserwował tempo i efektywność utraty kilogramów oraz czas przyrostu wagi po uprzednim schudnięciu. Doszedł do wniosku, że częste próby odchudzania utrudniają uzyskanie trwałych rezultatów.
Zatem co to jest efekt jojo? Jest to sytuacja, w której po schudnięciu masa ciała powraca do wartości wyjściowych, a nawet je przekracza. Zazwyczaj jest to zjawisko cykliczne, uniemożliwiające uzyskanie długoterminowych efektów.
Efekt jojo – przyczyny
Efekt jojo może mieć różne przyczyny. Do tych występujących najczęściej zalicza się:
- zbyt radykalna, niskoenergetyczna dieta, która prowadzi do redukcji masy mięśniowej, spowalnia metabolizm i po zakończeniu odchudzania skutkuje powrotem do wyjściowej wagi,
- stosowanie bardzo restrykcyjnej diety wykluczającej, przez co utrata wagi jest za szybka i zbyt gwałtowna – za prawidłowy spadek masy ciała uznaje się ten rzędu od 0,5 do 1 kg tygodniowo,
- nieprawidłowe planowanie kaloryczności diety – powinna ona być planowana indywidualnie, uwzględniająca wiek, płeć, wzrost i wyjściową masę ciała,
- zaburzenia w odczuwaniu apetytu będące efektem zmian hormonalnych dotyczących m.in. poziomu leptyny oraz insuliny w organizmie,
- zaburzenia psychologiczne skutkujące napadami obżarstwa po zakończeniu diety odchudzającej.
Jak uniknąć efektu jojo?
W takim razie jak schudnąć bez efektu jojo? Czy jest to w ogóle możliwe? Jak najbardziej! Po pierwsze – raz na zawsze zapomnieć trzeba o rzekomo skutecznych dietach-cud, które mają zapewniać spektakularne efekty w kilka tygodni. Skuteczne, trwałe odchudzanie to proces, który trwa czasami nawet kilkanaście miesięcy. Nie wolno nagle wyłączyć z diety całych grup produktów i skrajnie obniżyć kaloryczności potraw – aby schudnąć od 0,5 do 1 kg tygodniowo wystarczy jeść mniej od 500 do 1000 kalorii dziennie.
W celu ułożenia prawidłowej dobrze zbilansowanej i skutecznej diety pomóc może specjalista dietetyk – warto zwrócić się do niego po wsparcie! W trakcie konsultacji przeprowadzi on z pacjentem wywiad, zapyta o nawyki żywieniowe, podpowie, co i kiedy jeść, przeprowadzi niezbędne badania i pomiary (np. obliczanie BMI). Dietetyka medyczna i narzędzia, którymi dysponuje ta dziedzina, są naprawdę bezcenne dla osób, które chcą schudnąć bezpiecznie i trwale.
Aby uniknąć efektu jojo, zasadniczą część diety odchudzającej trzeba też mądrze zakończyć, wprowadzając w życie nowe nawyki żywieniowe. Co powinny obejmować? Jedzenie 4-5 niewielkich posiłków dziennie zamiast 2-3 dużych, oparcie diety na warzywach, owocach i produktach pełnoziarnistych, unikanie słodyczy, produktów wysoko przetworzonych i fast-foodów. Bardzo ważna jest także regularna aktywność fizyczna pozwalająca na redukcję masy ciała i utrzymywanie niższej wagi.
Efektu jojo można uniknąć! Trzeba tylko uświadomić sobie, że odchudzanie nie jest tylko działaniem ukierunkowanym na zrzucenie pewnej liczby zbędnych kilogramów, ale również – a może przede wszystkim – na trwałą zmianę nawyków żywieniowych na zdrowsze.
Źródło:
https://webcache.googleusercontent.com/search?q=cache:yVZltzmKKmMJ:https://depot.ceon.pl/bitstream/handle/123456789/7386/Porownanie_zalecen_zywieniowych_z_popularnymi_dietami_oraz_skutki_ich_stosowania2.pdf%3Bsequence%3D1+&cd=4&hl=pl&ct=clnk&gl=pl&client=firefox-b-d
https://dietetycy.org.pl/czym-jest-efekt-jojo/
