Ginekomastia to bardzo wstydliwy problem dotykający wyłącznie mężczyzn, ponieważ oznacza powiększoną ilość tkanki gruczołowej w sutkach u mężczyzn. Efektem tego schorzenia jest powiększenie piersi u mężczyzn, jednak przerost tkanki piersiowej może dotyczyć zarówno jednej, jak i obu piersi. Kiedy jednak najczęściej pojawia się ginekomastia, jakie są jej przyczyny i objawy, jak można ją rozpoznać i w jaki sposób należy leczyć to schorzenie?
W jakim wieku może pojawić się ginekomastia?
Ginekomastia może pojawić się bez względu na wiek, nawet u noworodków pomiędzy 3 a 5 dniem życia co jest w ich przypadku wynikiem zbyt wysokiego poziomu estrogenów, które zostały maluchowi przekazane poprzez łożysko. Warto jednak wiedzieć o tym, iż w tym okresie ginekomastia cofa się zazwyczaj po upływie około 4 tygodni.
Ginekomastia może również pojawić się u chłopców w okresie dojrzewania, a także u dorosłych mężczyzn. Schorzenie to dosyć często mylone jest z tzw. lipomastią, czyli nagromadzeniem się wokół piersi tkanki tłuszczowej (co nie ma tak naprawdę w ogóle żadnego związku z ginekomastią).
Przyczyny ginekomastii
Obecnie ginekomastia może pojawiać się u mężczyzn pod dwoma różnymi postaciami, a mianowicie ginakomastii fizjologicznej oraz ginekomastii patologicznej. Czym jednak różnią się one między sobą?
Ginekomastia fizjologiczna objawia się zwiększoną produkcją wolnego estrogenu w porównaniu do testosteronu i może pojawić się w okresie dojrzewania i zazwyczaj ustępuje ona po upływie kilku miesięcy. Z kolei ginekomastia fizjologiczna pojawia się najczęściej u noworodków i związana jest z działaniem matczynych hormonów.
Ginekomastia nie jest związana tylko z hormonami
Zdania na temat ginekomastii są w świecie medycznym podzielone, ponieważ niektórzy specjaliści uważają, iż wspomniane schorzenie związane jest z nadmiarem prolaktyny (kobiecy hormon, który odpowiada za proces wytwarzania mleka), podczas gdy inni twierdzą, iż ginekomastia dotyczy zaburzenia równowagi pomiędzy poziomem androgenów (męskie hormony) oraz estrogenów (żeńskie hormony).
Przeważająca ilość estrogenów nad androgenami to bardzo często główny bodziec, który pobudza męskie sutki do wzrostu, dlatego też w tym przypadku można mówić o ginekomastii, jednak nie są to jedyne przyczyny odpowiedzialne za rozwój tego schorzenia. Ginekomastia może bowiem pojawić się u osób zmagających się z powikłaniami po takich chorobach jak marskość wątroby, schyłkowa niewydolność nerek, czy też zaburzenia krążenia wątrobowego.
Oprócz tego może ona być związana z awitaminozą, przyjmowaniem leków zawierających estrogen (osłabiają one bowiem działanie testosteronu), niedożywieniem, chorobami układu pokarmowego, a także przyjmowaniem marihuany lub heroiny. Jak można łatwo zauważyć, przyczyny rozwoju ginekomastii mogą być różne, dlatego też, aby poznać tę konkretną, należy czym prędzej wybrać się lekarza. Specjalista po przeprowadzeniu dokładnego wywiadu oraz wykonaniu odpowiednich badań będzie mógł postawić odpowiednią diagnozę, oraz w razie potrzeby wdrożyć leczenie.
Rozpoznanie schorzenia i objawy ginekomastii
W celu rozpoznania ginekomastii konieczna jest oczywiście wizyta u lekarza, z czym wielu mężczyzn ma niestety problem, ponieważ wstydzą się oni wyglądu swojej klatki piersiowej. Warto jednak mieć świadomość tego, iż lekarze widzieli już niejedno, a głównym ich zadaniem jest leczenie przeróżnych dolegliwości. Jak zostało wspomniane powyżej, lekarz w pierwszej kolejności przeprowadza krótki wywiad z pacjentem, a następnie wykonuje badanie fizykalne.
W przypadku chłopców będących w okresie dojrzewania, a także mężczyzn w podeszłym wieku leczenie nie jest w ogóle wskazane, jednak inaczej wygląda sytuacja w przypadku pozostałych panów. Typowym objawem ginekomastii jest oczywiście rozrost tkanki gruczołowej, a także tkliwość i bolesność sutków. Ginekomastię można jednak bardzo łatwo pomylić z lipomastią, dlatego też wielu lekarzy zleca wykonanie dodatkowych badań takich jak stężenie testosteronu, próby wątrobowe i nerkowe, czy też morfologia krwi.
Leczenie ginekomastii
Leczenie ginekomastii uzależnione jest przede wszystkim od przyczyny tego schorzenia. W przypadku przyjmowania określonych leków konieczne może okazać się ich całkowite odstawienie lub też zastosowanie ich zamienników. Jeśli chodzi o choroby nowotworowe, to konieczne może być wdrożenie leczenia onkologicznego. Jeśli chodzi natomiast o ginekomastię, która związana jest z chorobami nerek lub wątroby, to w takim przypadku należy skupić się na poprawie funkcjonowania tych dwóch organów wewnętrznych. Ginekomastia może dotyczyć nie tylko szczupłych mężczyzn, ale również tych otyłych, dlatego też w ich przypadku niezwykle ważne jest zmniejszenie tkanki tłuszczowej poprzez wdrożenie odpowiedniej diety oraz aktywności fizycznej.
Ginekomastia w okresie dojrzewania
Ginekomastia bardzo często dotyka chłopców w okresie dojrzewania, a jej główną przyczyną jest oczywiście zaburzenie równowagi pomiędzy estrogenami oraz androgenami. W przypadku większości chłopców w tym właśnie okresie ginekomastia zazwyczaj jest stanem przejściowym i po upływie określonego czasu samoistnie ustępuje. W takim przypadku nie jest konieczne wdrażanie żadnego leczenia, gdyż sama obserwacja powinna dać pogląd na sytuację. Warto przy tym podkreślić fakt, iż ginekomastia, która jest bardzo nasilona, a także trwa dłużej niż 1,5 roku, powinna zacząć niepokoić rodziców, dlatego też w takiej sytuacji konieczna może się okazać wizyta u lekarza, który rozpoznając problem, będzie mógł w jakiś sposób pomóc.
Czasami zdarzają się takie sytuacje, w których ginekomastia utrwala się, co może być związane z zaburzeniami hormonalnymi oraz przerostem tkanki tłuszczowej. Jak należy zatem postąpić w takiej sytuacji? Najlepszym wyjściem z sytuacji jest oczywiście wizyta u lekarza endokrynologa, który zajmuje się właśnie problemami związanymi z hormonami. Niezależnie jednak od przyczyny rozwoju ginekomastii schorzenie to może stanowić dla dojrzewających chłopców poważny problem natury psychologicznej, powodując tym samym obniżenie samooceny, a także pogorszenie kontaktów z rówieśnikami.
W okresie dojrzewania powiększenie gruczołów piersiowych jest bardzo widoczne zwłaszcza podczas zajęć wychowania fizycznego, czy też latem na wakacjach a jak wiadomo, dzieci w tym wieku lubią wyśmiewać się z różnych defektów zewnętrznych. W takim przypadku warto uświadamiać dzieci, iż ginekomastia to powszechny problem, który występuje u wielu chłopców i nie należy wstydzić się tego schorzenia, a także wyśmiewać się z niego.