Sposoby stosowane od bardzo, bardzo dawna
Kuchnia pięciu przemian wywodzi się z dalekiego wschodu, jest to tradycyjna kuchnia chińska stosowana tam od tysięcy lat. Jej główną ideą jest działanie w zgodzie z naturą i jej harmonią co ma zapewnić nam zdrowie i szczęście. Zasada pięciu przemian jest drugą najważniejszą teorią dotyczącą wzajemnego oddziaływania wszystkich elementów wszechświata na siebie. Chińczycy od zarania dziejów wierzą bowiem, że człowiek jest elementem natury i to właśnie zgodnie z jej zasadami powinien żyć.
W praktyce oznacza to, że skoro zmieniają się pory roku wraz z nimi powinny zmieniać się również składniki naszej diety. Kuchnia pięciu przemian skupiona jest zatem na produktach naturalnych, a składniki diety opartej na pięciu przemianach zmieniają się wraz z porą roku, ponieważ każda pora roku niesie ze sobą zmiany, również dla naszego organizmu.
Nasz organizm jest narażony na różne dolegliwości
Chińczycy wierzą, że podczas każdej z pór roku nasz organizm narażony jest na zupełnie inne dolegliwości. Zimą najbardziej narażone są nasze nerki, wiosną często występują dolegliwości wątrobowe, jesień zaś naraża nas na problemy z płucami. Odpowiednie stosowanie pięciu przemian ma zatem za zadanie wzmacniać narażone organy i zmniejszać ryzyko zachorowania. Kuchnia pięciu przemian oparta jest na pięciu żywiołach, którym odpowiadają konkretne smaki. Symbolami pięciu żywiołów są: drzewo – jego pora roku to wiosna, a kolor zielony, ogień – jego pora roku to lato, ziemia – jego pora roku to późne lato, metal – którego porą roku jest jesień i woda – czyli zima. Ich odpowiedniki w kulinarnym świecie to: smak kwaśny oddziałujący na prawidłową pracę wątroby i woreczka żółciowego, tak samo jak jego pora roku ma za zadanie działać orzeźwiająco i pobudzać nas do życia.
Dodatkowo produkty związane z tym żywiołem mają działać na nasz organizm nawadniająco, ponieważ to właśnie wiosną jesteśmy narażeni na utratę wody w wyniku upałów lub stresu. Do produktów uznanych za kwaśne w diecie pięciu przemian zaliczamy jogurt, kefir, kompot, świeże soki owocowe, kwaśne owoce, herbatę, białe wino, piwo pszeniczne, drób, imbir, kiełki, kaszę bulgur i orkiszową, twarogi, pszenicę, zakwas chlebowy, kiszone i marynowane warzywa oraz sok z cytryny. Smak gorzki odpowiedzialny jest za pracę serca oraz jelita cienkiego. Jedząc produkty żywiołu ognia pobudzamy do pracy swoje jelita oraz pozbywamy się z organizmu wszystkich zalegających w nim toksyn.
Produkty gorzkie – czyli jakie?
Produkty określone jako gorzkie w diecie pięciu przemian to kozi ser i mleko, baranina, grzane wino, kozieradka, słodka papryka, amarantus, brukselka, żyto, czarny bez i czarna herbata. Następny jest smak słodki mający za zadanie regulację funkcjonowania naszego żołądka oraz śledziony. Produktami uznanymi za słodkie są cynamon, słodki ryż, orzechy kokosowe, ziemniaki, buraki, daktyle, słodkie wino, czereśnie, rodzynki, brzoskwinie, grzyby leśne, olej słonecznikowy, wanilia, banany, słodkie jabłko, marchew, ziemniaki, groch, jaja i mleko sojowe.
Smak ostry – co go powoduje?
Kolejnym smakiem jest smak ostry odpowiedzialny za płuca i jelito grube. Jego głównymi składnikami są ostre przyprawy, wysokoprocentowe alkohole, cebula, szczypior, czosnek, jarmuż kalafior, rzodkiew, brązowy ryż oraz mięso z indyka. Potrawy związane z żywiołem metalu mają za zadanie rozgrzanie naszego organizmu i przygotowanie go na nadchodzącą zimę. Ostatnim smakiem jest smak słony odpowiedzialny za pracę nerek i pęcherza moczowego.
Produkty związane z żywiołem wody mają za zadanie rozgrzać nas i dodać nam energii, zaliczamy do nich między innymi owoce morza, rośliny strączkowe, ryby, suszone mięso, sery pleśniowe, sól naturalną czy też sos sojowy. Jak zatem możemy zauważyć każdy z żywiołów odpowiedzialny jest za ochronę innych organów. Jedzenie produktów szczególnie wpływających na dany organ może pomóc go chronić, jednak stosowanie ich w nadmiarze może mu zaszkodzić dlatego podstawową zasadą kuchni pięciu przemian jest równowaga. Ogólną zasadą jest im więcej smaków tym lepiej, jednak ważne jest, aby były one naturalne, a nie sztucznie wytworzone.
Kolejną ważną zasadą kuchni pięciu przemian jest odżywianie się produktami sezonowymi, co ma przynieść organizmowi wiele korzyści. Według chińczyków wraz ze zmianą pory roku zmieniają się potrzeby naszego organizmu. Dietę zgodną z zasadami pięciu przemian opieramy głównie na produktach roślinnych, spożywanie mięsa co prawda nie jest w niej zakazane jednak zaleca się mięso chude, gdyż jest najzdrowsze i nie częściej niż dwa razy w tygodniu. Produktami zakazanymi w kuchni pięciu przemian są tłuszcze zwierzęce, słodkie mleko, biały cukier rafinowany.
Produktami zalecanymi są za to owoce, świeże warzywa, nasiona słonecznika, sezamu, dyni, migdały dzikie zioła i rośliny strączkowe – główne źródło niezbędnego dla naszego organizmu białka. Kuchnia pięciu przemian opiera się na jeszcze jednej zasadzie ” śniadanie jedz jak cesarz, obiad jak król, kolacje jak żebrak.” W praktyce oznacza to spożywanie trzech coraz mniejszych ciepłych posiłków dziennie.
Śniadanie jest bardzo ważne
Według chińczyków najważniejszym posiłkiem dnia jest właśnie śniadanie, dlatego według kuchni pięciu przemian powinno być ciepłe i sycące, aby odpowiednio przygotować nasz organizm na nadchodzące trudy dnia. Jednymi z wielu propozycji śniadaniowych w diecie pięciu przemian są gotowane płatki zbożowe, które urozmaicić możemy dodając suszone lub sezonowe owoce oraz przyprawy takie jak cynamon czy też imbir. Kolejną propozycją na śniadanie może być również wcześniej przygotowana zupa jarzynowa.
Następny posiłek, czyli obiad powinie być sycący jednak mniejszy od śniadania. Kolacja natomiast powinna być jak najbardziej lekka i zjedzona nie później niż o 18.
Kuchnia pięciu przemian zaskakuje również w kwestiach samego przyrządzania jedzenia. Otóż już sam proces przygotowywania potraw kuchni pięciu przemian powinien przebiegać w odpowiednim cyklu. Cykl ten ma za zadanie określić dokładną kolejność dodawania składników według ich przynależności do odpowiedniego żywiołu. Gotowanie potrawy powinniśmy rozpocząć od produktów należących do żywiołu drzewa, następnie ogień, ziemia, metal, a na końcu woda.
Co jest istotne?
Możemy zacząć od innego żywiołu, lecz ważne jest aby nie zmieniać ich kolejności. Najważniejszym składnikiem w potrawie jest ten, który dodamy na końcu, ponieważ właśnie jego działanie będzie najbardziej wyraźne, a całe danie będzie oddziaływać na przypisany temu żywiołowi organ. Jeśli po ugotowaniu stwierdzimy, że smak jest zbyt mało wyrazisty i brakuje konkretnego składnika, aby go dodać również musimy zachować wyżej wymienioną kolejność, tak, aby potrawa przechodziła wszystkie przemiany w harmonii z naturą.
Mimo, iż z opisu gotowanie według kuchni pięciu przemian wydaje nam się niesamowicie trudne i czasochłonne są to tylko pozory. Kuchnia pięciu przemian wcale nie jest droższa czy też bardziej skomplikowana od tej stosowanej przez nas na co dzień. Zdecydowanie najtrudniejszym etapem w diecie pięciu przemian jest zmiana naszych nawyków żywieniowych i przestawienie się na produkty naturalne, pozbawione sztucznych cukrów, aromatów i barwników.
To zdrowa kuchnia
Kuchnia pięciu przemian jest nie tylko bardzo zdrowa, działa również doskonale jako dieta odchudzająca. Jest także ciekawą podróżą w poszukiwaniu naturalnych smaków i aromatów, a jej urozmaicenie przez stosowanie głównie produktów sezonowych bardzo dobrze wpływa na nasz organizm. Już po kilku tygodniach od wprowadzenia diety pięciu przemian możemy zauważyć znaczną poprawę kondycji naszych włosów, skóry czy też paznokci. Ponadto może dojść do obniżenia ciśnienia tętniczego u osób mających z nim problem.
Również cukrzycy poczują znaczne złagodzenie objawów cukrzycy. Dieta pięciu przemian działa bardzo energetyzująco, dzieje się tak przez dużą ilość zdrowych węglowodanów za sprawą których będzie rozpierała nas energia.