L-karnityna jest obecna w niemal każdej komórce ludzkiego ciała. Odgrywa kluczową rolę w produkcji energii, ponieważ jest odpowiedzialna za transport kwasów tłuszczowych do mitochondriów.
Mitochondria istnieją wewnątrz każdej komórki w ciele. Wytwarzają energię, dzięki której komórki mogą prawidłowo funkcjonować.
Ciało tworzy l-karnitynę z aminokwasów: lizyny i metioniny. Naukowcy najpierw wyizolowali ją z mięsa. Dlatego też bierze swoją nazwę od łacińskiego słowa oznaczającego mięso. Istnieją dowody na poparcie stosowania l-karnityny w medycynie. Jest popularnym suplementem wśród sportowców, ale potrzeba więcej badań, aby potwierdzić jej skuteczność w poprawianiu wydajności.
Czym jest l-karnityna?
L-karnityna jest popularnym suplementem wśród sporej liczby sportowców. Pełni ona dwie funkcje. Część karnityny transportuje długołańcuchowe kwasy tłuszczowe do mitochondriów. Są tam spalane lub utleniane i wytwarzają niezbędną energię. Inna część transportuje odpady i toksyczne związki z mitochondriów, a to zapobiega gromadzeniu się niechcianych substancji.
Mięśnie szkieletowe i mięśnie serca, które wykorzystują kwasy tłuszczowe jako paliwo dietetyczne, mają wysokie stężenie l-karnityny.
Jaka dawka?
Wątroba i nerki zwykle wytwarzają wystarczającą ilość l- karnityny w ludzkim ciele, więc wspomaganie się posiłkiem lub suplementami nie jest konieczne. Nie ma zalecanego dziennego spożycia. Jednak przyczyny genetyczne lub medyczne mogą powodować, że niektórzy ludzie produkują zbyt mało tego niezbędnego składnika. Pierwotny systemowy niedobór l-karnityny może wystąpić, gdy białko, które jest odpowiedzialne za wnoszenie karnityny do komórek, ulega zmianie genetycznej. Ten niedobór powoduje problemy z przetwarzaniem żywności.Ten rzadki stan może prowadzić do:
- Małej ilości l-karnityny w osoczu,
- Postępującej kardiomiopatii lub chorobie mięśnia sercowego,
- Hipoglikemii,
- Miopatii szkieletowej,
- Słabości mięśni w biodrach, ramionach, nogach, karku i mięśniach żuchwy.
Nieleczony niedobór l-karnityny jest śmiertelny. Objawy stopniowo nasilają się od okresu niemowlęcia do wczesnej dorosłości. Aby go leczyć, lekarz zaleci farmakologiczne dawki l-karnityny. Wtedy też problem z rozwojem wyżej wymienionych schorzeń zostaje rozwiązany. Jeśli dzieje się to w wyniku innych chorób metabolicznych, jest to drugorzędny niedobór karnityny. Poza tym, rozwój nowotworu i starzenie się zmniejszają poziom l-karnityny. Osoby, którym brakuje l-karnityny, mogą potrzebować suplementów lub jeść specjalnie wzbogaconą żywność.
Źródła pokarmowe l-karnityny
Pokarmy, które zapewniają odpowiednie dawki l-karnityny, to głównie produkty pochodzenia zwierzęcego, nabiał, drób i mięso. Czerwone mięso ma jedną z najwyższych stężeń tego ważnego składnika odżywczego. Pokarmy bogate w karnitynę obejmują:
- Stek z wołowiny, gotowany, 4 porcje zawierają od 56 do 162 miligramów L-karnityny,
- Mleko, 1 szklanka zawiera około 8 mg L-karnityny,
- Pierś z kurczaka, gotowana, 4 porcje zawierają od 3 do 5 mg L-karnityny,
- Ser, cheddar, 2 porcje zawierają około 2mg L-karnityny.
Źródła nie mięsne obejmują chleb pełnoziarnisty i szparagi. Dorośli, których diety są bogate w czerwone mięso, zużywają średnio od 60 do 180 mg karnityny dziennie. Dieta wegańska zwykle dostarcza od 10 do 12 mg dziennie.Badania sugerują, że organizm wchłania aż do 80% dietetycznej karnityny do krwioobiegu, ale tylko niecałe 15% gdy jest przyjmowany jako suplement.
Zastosowanie
Uważa się, że l-karnityna ma wiele właściwości terapeutycznych, które mogą być użyteczne w leczeniu wielu chorób i schorzeń. Jako przeciwutleniacz, l-karnityna zwalcza szkodliwe wolne rodniki, które powodują poważne uszkodzenia komórek. Warunki zdrowotne, w których l-karnityna może być stosowana w leczeniu obejmują: niewydolność serca lub zawał serca, dusznicę bolesną i neuropatię cukrzycową. W jednym z badań stwierdzono, l-karnityna ma umiarkowany wpływ na zmniejszenie bólu.
Dławica piersiowa i problemy z sercem
Od pewnego czasu badania sugerują, że l-karnityna może pomóc w leczeniu objawów dusznicy bolesnej, jeśli stosuje się ją równolegle z konwencjonalnym leczeniem. Karnityna może również znormalizować typ dysfunkcji naczyń krwionośnych, która ma miejsce w przypadku wrodzonych wad serca.
Zmęczenie i inne objawy chorób przewlekłych
Większość chorób przewlekłych prowadzi do utraty funkcji mitochondriów, co może prowadzić do poczucia zmęczenia i innych objawów. Badania niedawno opublikowane sugerują, że kombinacje suplementów, w tym karnityny, mogą pomóc poprawić funkcjonowanie mitochondrium. Uważają, że karnityna może zmniejszyć objawy zmęczenia u pacjentów z przewlekłymi chorobami.
Chromanie przestankowe
Wyniki niedawno przeprowadzonego badania, sugerują, że podawanie pacjentom ze stanem zwanym chromaniem przestankowym, stałych dawek l-karnityny, pozytywnie wpłynęło na uspokojenie objawów. Chromanie przestankowe może powodować ból podczas chodzenia lub biegania, ponieważ uszkodzenie lub zwężenie tętnicy prowadzi do słabego ukrwienia. Ma tendencję do wpływania na naczynia krwionośne nóg, ale może również wpływać na ramiona. Ból pojawia się zwykle w stopach, łydkach, udach, biodrach lub pośladkach, w zależności od tego, gdzie występuje uszkodzenie lub zwężenie tętnicy. Autorzy stwierdzili, że pacjenci z chorobą tętnic obwodowych byli w stanie chodzić wygodnie na dłuższe czasy i odległości po użyciu l-karnityny.
Choroba Alzheimera
Stosowanie l-karnityny może pomóc osobom cierpiącym na chorobę Alzheimera. Regularne stosowanie pomaga w uspokojeniu objawów.
Seksualna dysfunkcja
Badania na mężczyznach z niepłodnoącią wykazały, że niecałe 3 gramy dziennie spożywanie l-karnityny przez 3 do 4 miesięcy może zwiększać jakość nasienia, a 2 gramy na 2 miesiące mogą zwiększać ruchliwość plemników.
HIV lub AIDS
Suplementy karnityny mogą pomóc w odwróceniu krytycznych komórek odpornościowych u ludzi z HIV lub AIDS. Zmniejszenie stężenia karnityny może wystąpić jako skutek leczenia tych warunkach, konieczne są jednak dalsze badania w celu potwierdzenia wyników.
Leczenie ciężkiego stanu za pomocą suplementu może czasami być niebezpieczne. Każdy z objawami lub diagnozą poważnej choroby powinien starać się o konwencjonalne leczenie od wykwalifikowanego lekarza.
Skutki uboczne
Chociaż powszechnie funkcjonująca teza, która mówi, że leczenie rożnych schorzeń za pomocą l-karnityny jest bezpieczne, to niektóre przypadki wykazały, że suplementacja karnityną może prowadzić do niepożądanych efektów. Zbyt duża ilość przyjmowania l-karnityny, a więc powyżej 3 gramów może doprowadzić do pojawienia się następujących efektów ubocznych:
- nudności,
- wymioty,
- skurcze brzucha i biegunka,
- rybny zapach ciała.
L-Karnityna
Kliknij i sprawdź ceny!
Inne źródła sugerują, że może wystąpić zwiększenie apetytu i wysypka. Rzadziej występujące działania niepożądane obejmują:
- osłabienie mięśni u pacjentów z mocznicą,
- napady padaczkowe u osób z już napadami padaczkowymi.
Ludzie powinni przede wszystkim poinformować swojego lekarza przed zastosowaniem go jako suplementu, jeśli cierpią na:
- cukrzyca,
- choroba nerek,
- wysokie ciśnienie krwi,
- marskość wątroby.
L-karnityna może wchodzić w interakcje z fenobarbitalem, kwasem walproinowym, fenytoiną, karbamazepiną i niektórymi antybiotykami, ale nie ma dowodów na to, że mogą one prowadzić do niedoboru. Warto pamiętać, że przed podjęciem jakichkolwiek suplementów zawsze jest wskazane, aby porozmawiać z lekarzem.