Co to jest hormon wzrostu?
Hormon wzrostu znany jest również jako somatotropina lub ludzki hormon wzrostu. To hormon z rodziny peptydów wydzielany przez przedni płat przysadki mózgowej. Jego funkcja opiera się na stymulowaniu wzrostu wszystkich tkanek ciała, w tym również kości. Hormon ten jest syntetyzowany i wydzielany przez przednie komórki przysadki mózgowej zwane somatotropinami, które każdego dnia uwalniają od jednego do dwóch miligramów hormonu. Poziom hormonu ma ogromne znaczenie dla prawidłowego rozwoju fizycznego dzieci – na ich proces wzrostu w okresie dojrzewania. Pod względem biochemicznym hormon wzrostu stymuluje syntezę białek i zwiększa częstotliwość rozpadu tłuszczy w celu zapewnienia energii niezbędnej do wzrostu tkanki. Działa antagonistycznie w stosunku do działania insuliny. Może on działać bezpośrednio na tkanki, jednak większa część jego oddziaływania realizuje się za pośrednictwem wątroby. Wydzielanie hormonu ma charakter pulsacyjny, z gwałtownymi wydzielinami występującymi po rozpoczęciu głębokiego snu, które są szczególnie widoczne w okresie dojrzewania. U osób zdrowych zwiększa się wydzielanie hormonu wzrostu w odpowiedzi na zmniejszenie przyjmowania pokarmu oraz na stresy fizjologiczne. Jednakże niektóre jednostki są dotknięte nieprawidłowościami w wydzielaniu hormonu wzrostu, które obejmują niedobór lub nadmiar hormonu.
Kto decyduje się na aplikowanie hormonu wzrostu?
Niektórzy ludzie decydują się na dodatkowe wstrzykiwanie hormonu wzrostu. Część z nich pragnie odmłodzić swoją skórę. Inni jeszcze twierdzą, że hormon ten zadziała korzystnie na ich samopoczucie. Lekarze specjaliści uważają, że jest to błędne myślenie, ponieważ produkty te mogą zaszkodzić i powinny być przyjmowane, tylko w nadzwyczajnych okolicznościach. Naturalny hormon wzrostu jest wytwarzany przez przysadkę mózgową i stymuluje on wzrost u dzieci i młodzieży. Pomaga także regulować skład ciała, płyny ustrojowe, wzrost mięśni i kości, metabolizm cukrów i tłuszczów oraz prawdopodobnie funkcję serca. Produkowany syntetycznie jest aktywnym składnikiem niektórych leków, dostępnych bez ograniczeń w Internecie.
Niedobór hormonu wzrostu
Niedobór hormonu wzrostu jest jedną z wielu przyczyn niskiego wzrostu i karłowatość. Wynika to przede wszystkim z uszkodzenia podwzgórza lub przysadki mózgowej podczas rozwoju płodowego – wtedy można powiedzieć o wrodzonym niedoborze hormonu lub po urodzeniu – nabyty niedobór. Niedobór wiąże się z przede wszystkim z nieprawidłowym do wieku wzrostem ciała. Taki niedobór zazwyczaj jest leczony specjalnymi zastrzykami zawierającymi hormon. Warto zaznaczyć, że przez dziesięciolecia dostępność tego hormonu była ograniczona, ponieważ uzyskiwano go wyłącznie z przysadek ludzkich. Przełomowym okazał się rok 1985, kiedy to dzięki technologii rekombinacji DNA , naukowcy wytworzyli biosyntetyczną formę hormonu, zapewniając w ten sposób praktycznie nieograniczoną podaż tej niegdyś cennej substancji.
Leczenie
Dzieci z niedoborem reagują pozytywnie na wstrzyknięcia zrekombinowanego hormonu wzrostu. Bardzo często, dzięki takiej kuracji osiągają prawie normalną wysokość, nie odczuwając przy tym żadnych kompleksów. Jednak istnieje pewna grupa ludzi, która w odpowiedzi na wstrzyknięcie hormonu reaguje produkcją przeciwciał. W takich przypadkach, dawka hormonu musi być o wiele większa, niż w normalnych okolicznościach. Również i w tej sytuacji, proces dojrzewania przebiega prawidłowo, choć może trochę wolniej.
Nadmiar Hormonu Wzrostu – akromegalia?
Nadmierne wytwarzanie hormonu wzrostu jest najczęściej wywoływane przez łagodny swej postaci nowotwór komórek somatotroficznych przysadki mózgowej. Czasem guzy płuca i trzustki powodują nadmierne generowanie tego hormonu.
Tego typu guzy, wśród mały dzieci występują bardzo rzadko, ale jeśli już mają miejsce, to prowadzą do nadmiernego wzrostu – gigantyzm i rozwoju akromegalii. Akromegalia to choroba, która prowadzi do powiększenia akralnych części ciała, w tym rąk, stóp, podbródka i nosa. Powiększenie wynika z przerostu chrząstki , mięśni, tkanki podskórnej i skóry. Tak więc pacjenci z akromegalią mają wydatną szczękę, duży nos oraz duże dłonie i stopy, a także powiększenie większości innych tkanek, w tym języka , serca , wątroby i nerek . Oprócz skutków nadmiaru produkcji hormonu wzrostu, posiadanie guza może być przyczyną silnych bóli migrenowych i problemów z widzeniem.
Pacjenci z akromegalią są zwykle leczeni operacyjnie przez wycięcie guza przysadki. Można je również leczyć za pomocą radioterapii.
Skutki uboczne
Nadmierne produkowanie przez przysadkę mózgową hormonu wzrostu niesie za sobą pakiet pewnych schorzeń, które mogą, ale nie muszą wystąpić u pacjenta. Należą do nich:
- Cukrzyca,
- Nadciśnienie tętnicze,
- Choroba wieńcowa,
- Zapalenie stawów,
- Nowotwór jelita grubego.
Syntetyczny hormon wzrostu
Syntetyczny ludzki hormon wzrostu został opracowany w 1985 roku i zatwierdzony przez Agencję Żywności i Leków. Jednak z zastrzeżeniem, iż ma on być stosowany do konkretnych schorzeń występujących u dzieci i dorosłych. U dzieci zastrzyki z hormonem wzrostu są zatwierdzone do leczenia niskiego wzrostu o nieznanej przyczynie, a także słabego wzrostu z powodu wielu przyczyn medycznych, w tym:
- Zespół Turnera,
- Zespół Pradera-Williego,
- Problemów z uczuciem głodu i niskim poziomem hormonów płciowych,
- Przewlekła choroba nerek,
- U dzieci urodzonych z małym wzrostem.
W przypadku tylko dorosłych, lek może być zastosowany w przypadku:
- Zespołu jelita krótkiego,
- Posiadania guza przysadki,
- HIV i AIDS.
Inne zastosowania
Najbardziej popularne zastosowania hormonu wzrostu nie są rekomendowane przez Agencję Żywienia i Leków. Bardzo często można spotkać osoby, które korzystają z hormonu, by połączyć jego właściwości z innymi sterydami anabolicznymi, w celu zwiększenia masy mięśniowej i poprawy wyników sportowych. Drugim, nierzadko spotykanym powodem korzystania z hormonu wzrostu jest proces starzenia. Jak wiadomo, poziomy tego hormonu naturalnie zmniejszają się wraz z wiekiem, niektórzy tak zwani eksperci przeciwdziałający starzeniu się spekulują i twierdzą, że produkty z dodatkiem syntetycznego hormonu mogą przeciwdziałać starzeniu się skóry.