Nerwica serca – przyczyny, objawy i sposoby leczenia

Ostry ból w klatce piersiowej, kołatania serca, a nawet duszności – to mogą być objawy nerwicy serca! W poniższym artykule poznasz przyczyny, objawy oraz sposoby leczenia niniejszego zaburzenia.

Nerwica serca jest zaburzeniem, które z roku na roku spotyka coraz większą liczbę osób. Codzienny stres, brak czasu oraz natłok obowiązków sprawiają, że w grupie dotkniętych niniejszą chorobą znajdują się zazwyczaj młode osoby między 20 a 40 rokiem życia. Jak zapobiec nerwicy i jak rozpoznać jej charakterystyczne objawy?

Nerwica serca – czym jest?

Nerwica serca jest zaliczana do grupy zaburzeń lękowych, manifestujących swoje objawy za pośrednictwem dolegliwości bólowych ze strony układu krążenia. Niemniej jednak, w niniejszym przypadku choremu towarzyszą również: odczuwanie silnego niepokoju oraz lęku o własne zdrowie, a nawet życie. W niektórych sytuacjach pacjenci cierpiący z powodu nerwicy serca mogą nawet posiadać przeświadczenie, że właśnie przeżywają zawał. Dlatego też, w pierwszej kolejności kierują się oni do kardiologa, który mimo wielokrotnych badań nie jest w stanie wskazać somatycznej przyczyny danego problemu. Wówczas, lekarz zaleca pacjentowi konsultacje w gabinecie psychologa i/lub psychiatry, który będzie w stanie zbadać inne możliwe przyczyny niniejszego zaburzenia.

Nerwica serca – objawy choroby?

Pacjenci zmagający się z niniejszym zaburzeniem wykazują szereg różnych dolegliwości, które w pierwszej kolejności mogą nam przywodzić na myśl klasyczne objawy związane z zaburzeniami czynności układu krążenia.

Wśród najczęściej zgłaszanych przez pacjentów objawów możemy wyróżnić:

• Nieregularne, przyspieszone bicie serca, któremu często towarzyszy silne uczucie niepokoju;
• Odczuwanie silnego bólu/ucisku w klatce piersiowej, manifestujące się zwykle w sytuacji silnego stresu;
• Kołatanie serca, uczucie „jakby serce przewracało się w klatce piersiowej”, któremu często towarzyszy uczucie lęku oraz nieprzyjemne duszności.

Ponadto, w przebiegu nerwicy serce, chorym mogą towarzyszyć następujące dolegliwości:

• Odczuwanie silnych duszności, którym towarzyszyć może uczucie niemożności nabranie powietrza do płuc;
• Ogólne osłabienie organizmu, charakteryzujące się uporczywą sennością;
• Zawroty głowy, które często towarzyszą uczuciu duszności;
• Silne pocenie się, zwłaszcza pod pachami oraz na dłoniach;
• Uczucie nudności, a nawet wymioty, które występują zwykle pod wpływem silnej sytuacji stresowej;
• Wyraźne zaczerwienienie oraz podwyższenie temperatury skóry (twarzy oraz dekoltu), któremu towarzyszy często uczucie gorąca lub pieczenia;
• Drętwienie rąk; oraz
• Niemożność skupienia uwagi.

Nerwica serca – przyczyny zaburzenia

Mimo, iż jednoznaczne przyczyny niniejszego zaburzenia nie są nam do końca znane, istnieją pewne predyspozycje psychiczne oraz doświadczenia, które mogą przyczynić się do wywołania objawów nerwicy serca w przyszłości.

Dlaczego nasz organizm reaguje tak, a nie inaczej?

W sytuacji o silnym natężeniu stresowym organizm każdego z nas przygotowuje się do obrony poprzez wydzielane adrenaliny oraz kortyzolu. W wyniku niniejszego stanu rzeczy dochodzi do znacznego przyspieszenia akcji serca, a tym samym zwiększenia dopływu krwi do mięśni. Jednakże, w sytuacji nerwicy serca powyższa reakcja ma miejsce nawet w codziennych sytuacjach, które charakteryzują się niewielkim natężeniem stresu. Za kontrolę tego zjawiska odpowiada ośrodkowy układ nerwowy, który w wyniku nerwicy nie różnicuje w adekwatny sposób docierających do pacjenta bodźców.

Jak są możliwe, psychologiczne przyczyny nerwicy serca?

• Traumatyczne wydarzenia z okresu dzieciństwa (np. doświadczenie przemocy fizycznej lub seksualnej);
• Życie w ciągłym napięciu, spowodowane nadmiarem obowiązków w pracy;
• Wykazywanie genetycznej predyspozycji do przejawiania reakcji lękowych na sytuacje o niskim natężeniu stresu;
• Traumatyczne wydarzenia w życiu dorosłym (np. wypadek samochodowy, rozwód lub śmierć bliskiej osoby);
• Aktualne lub przebyte w przeszłości zaburzenia o charakterze depresyjnym.

Nerwica serca – diagnoza i badania

Diagnoza nerwicy serca składa się z dwóch etapów. W pierwszym z nich, lekarz kardiolog powinien wykluczyć możliwość nieprawidłowości w funkcjonowaniu układu krążenia. W tym celu zleca on pacjentowi wykonanie podstawowych badań obejmujących morfologię (w tym badanie poziomu elektrolitów) oraz badanie EKG. Jeżeli żadne z powyższych badań nie wykażą somatycznego podłoża zgłaszanych dolegliwości, wówczas pacjent otrzymuje skierowanie do psychiatry, którego zadaniem jest ustalenie innych przyczyn objawów.

Nerwica serca – leczenie

Leczenie nerwicy serca obejmuje zastosowanie trzech technik terapeutycznych, wśród których możemy wyróżnić:

• Zmianę dotychczasowego stylu życia;
• Leczenie farmakologiczne;
• Psychoterapię.

Zmiana dotychczasowego stylu życia

Niniejsze działania obejmują przede wszystkim zmianę dotychczasowych nawyków. Pacjent powinien dążyć do możliwe jak największego ograniczenia udziału stresu w swoim życiu. Ponadto, zalecane jest prowadzenie aktywnego tryby życia, którego podstawą jest zdrowa dieta oraz ćwiczenie odprężające (np. joga). Niezwykle ważna dla poprawy samopoczucia pacjenta jest również jakość oraz regularność jego snu.

Leczenie farmakologiczne

W niektórych przypadkach nerwica serca wymaga zastosowania leków o działaniu przeciwlękowym i/lub przeciwdepresyjnym. Niemniej jednak, często zdarza się, iż zastosowanie niniejszej formy leczenia maskuje jedynie objawy choroby nie rozwiązując przy tym jej przyczyny, co w przyszłości (po odstawieniu leków) może skutkować nawrotem objawów nerwicy sercowej.

Psychoterapia

Dzięki współpracy z psychologiem, pacjent jest w stanie nie tylko ustalić przyczynę swojej nerwicy, ale również zmienić podejście względem zdarzeń ją wywołujących. Niniejsza forma terapii przynosi długotrwałe efekty, a nawet może doprowadzić do całkowitego zniesienia objawów choroby.

Uwaga! Nieleczona nerwica serca może doprowadzić do wyraźnego spadku jakości życia pacjenta, rozwoju zaburzeń lękowych, a nawet pogłębienia objawów somatycznych (w tym częstoskurczu napadowego, zaburzeń rytmu serca oraz nadciśnienia tętniczego).

Nerwica serca – profilaktyka

W celu zapobieżenia napadom niniejszej choroby, należy przestrzegać poniższych zasad:

• Po pierwsze: wskazane jest prowadzenie spokojnego trybu życia, w którym ważną rolę odgrywa regularny (około 8 godzinny) sen;
• Po drugie: wskazane jest unikanie sytuacji o dużym natężeniu stresu oraz sytuacji konfliktowych, które mogą przyczynić się do wywołania ataku choroby;
• Po trzecie: należy unikać nadmiernego zmęczenia, zarówno tego związanego z wysiłkiem fizycznym, jak i psychicznym;
• Po czwarte: dla zachowania odpowiedniej równowagi psychicznej bardzo ważna jest okresowa zmiana środowiska;
• Po piąte: wskazane jest, aby przestrzegać zaleceń zdrowej diety, obejmującej między innymi: wyeliminowanie posiłków o dużej zawartości cukru oraz tłuszczu, jak i wprowadzenie do swojego jadłospisu dużej ilości świeżych warzyw oraz ryb morskich;
• Po szóste: należy ograniczyć do minimum spożywanie wszelkich używek, w tym alkoholu, a przede wszystkim papierosów.