Energia czyli nasza życiodajna siła, to właśnie dzięki niej jesteśmy w stanie rano wstać i funkcjonować. Potrzebujemy jej do wzmożonego wysiłku, ale i każdej wykonywanej czynności. Najlepszym źródłem energii dla naszego organizmu są węglowodany. Budują je cukry proste, ze względu na ilość zawartych w węglowodanach cukrów prostych dzieli się na kilka rodzajów: monosacharydy: glukoza, fruktoza ( węglowodany nieulegające hydrolizie na mniejsze podjednostki pod wpływem rozcieńczonych kwasów), disacharydy: sacharoza, laktoza (dwucukry, zbudowane są z reszt cukrów prostych), polisacharydy: celuloza (nie wykazują właściwości redukcyjnych, wiąże się to z bardzo małą ilością wolnych grup funkcyjnych w długich łańcuchach cukrowych).
Węglowodany – charakterystyka
Energia jest potrzebna nie tylko podczas intensywnego wysiłku fizycznego, ale także do naprawy i budowy naszych włókien mięśniowych w procesie regeneracji. Wyróżniamy dwa rodzaje węglowodanów:
Węglowodany proste, które wchłaniają się bardzo szybko i charakteryzują się gwałtownym wzrostem poziomu cukru we krwi.
Węglowodany złożone wchłaniają się powolnie i w umiarkowany sposób regulują wzrost poziomu cukru we krwi, mogą być niezbędne jako źródło energii dla organizmu, dostarczają ok 70 % całkowitej liczby kalorii z węglowodanów. Rozłożone już węglowodany są magazynowane w mięśniach i w wątrobie w postaci glikogenu.
Węglowodany proste – właściwości
Między odmianami węglowodanów, jest bardzo duża różnica jakościowa. Słodkie napoje dostarczają bardzo dużej dawki kalorii, a nie dają uczucia sytości, a także nie dostarczają witamin i minerałów.
Węglowodany po za tym, że dostarczają niezbędnej energii dla pracy mięśni, układu nerwowego i dla metabolizmu tłuszczu, oszczędzają także białko, aby nie uległo ono spalaniu jako źródło energii. Przeprowadzone badania naukowe świadczą o tym, że zapasy glikogenu zmniejszają się podczas intensywnego treningu, jednakże gdy trening jest mniej intensywny węglowodany nie zmniejszają swojego stężenia do takiego poziomu, że nasz organizm staje się osłabiony.
Węglowodany proste – źródła
Węglowodany proste znajdziemy w takich produktach jak:
- Cukier,
- Dżemy,
- Miód,
- Słodycze,
- Napoje gazowane,
- Słodzone soki,
- Białe pieczywo,
- Mąka.
Węglowodany są także niezbędnym składnikiem pokarmowym codziennej dawki żywieniowej. Są one potrzebne są do prawidłowego funkcjonowania naszego organizmu. Ważne, aby produkty, które wybieramy nie były zbyt wysokim obciążeniem , nie mogą być zbyt mocno przetworzone. Rezygnacja ze spożywania węglowodanów prowadzi do szybkiego męczenia się, zmniejszenia intensywności treningu i wydolności organizmu.
Węglowodany – funkcje
- Zapasowe- podczas wieloetapowego spalania 1g glukozy w komórkach wyzwala się ok 18 kJ energii.
- Transportowa- u roślin transportową formą cukru jest sacharoza, a u zwierząt glukoza.
- Budulcowa.
- Hamuje krzepnięcie krwi.
- Są materiałem odżywczym i energetycznym.
Warzywa i owoce bogate w węglowodany to także źródło witamin i minerałów. Należy podzielić węglowodany na dobre i złe. Do dobrych węglowodanów należą wszystkie warzywa, większość owoców, warzywa strączkowe, orzechy, nasiona, brązowy ryż, ziemniaki. Natomiast złe węglowodany znajdziemy w napojach słodzonych i sokach owocowych, pieczywie z jasnej mąki, lodach, cukierkach, frytkach.
Dieta bez węglowodanów
Dieta zupełnie pozbawiona węglowodanów byłaby bardzo trudna w realizacji, bo cukier w mniejszym lub w większym stopniu pojawia się w większości produktów spożywczych, które na co dzień przyswajamy. Kolejnym argumentem jest fakt, że węglowodany są podstawowym źródłem energii i to dzięki nim mamy siłę, do codziennego funkcjonowania. Aby utrzymać nienaganną sylwetkę i czuć się dobrze warto zwracać uwagę na rodzaj dostarczanych do organizmu węglowodanów. Najlepiej wybierać węglowodany złożone, które są trawione znacznie wolniej, a organizm ma szansę skorzystać z zawartych w nich składników odżywczych. Bardzo często nie wiemy, jak działają węglowodany w naszym organizmie. Gdy czujemy zmęczenie lub senność sięgamy po ulubionego batonika, który daje nam krótkotrwały efekt w postaci gwałtownego wzrostu poziomu cukru we krwi, zazwyczaj nie zdajemy sobie sprawy z tego, że taka przekąska wpłynie niekorzystnie na nasze zdrowie. W związku z czym bardzo często zapętlamy się w błędne koło.
Tabela węglowodanów:
Nazwa produktu oraz zawartość (w gramach):
Agrest 11,8
Ananas 13,6
Arbuz 8,4
Awokado 12
Bagietki francuskie 60,1
Bakłażan 6,3
Baleron 0,9
Banan 23,5
Befsztyk 1,6
Białko jaja 0,7
Bób 14
Brokuły 5,2
Brukselka 8,7
Brzoskwinia 11,9
Bułka drożdżowa 30
Bułka kajzerka 59,4
Burak 9,5
Cebula 6,9
Chałka 61,6
Chipsy solone 49,9